امروزه #سرطان بعد از #بیماری های قلبی-عروقی به عنوان مهمترین عامل مرگ و میر در کشورهای دنیا مطرح است و در دهه های آینده اولین عامل مرگ و میر به ویژه در کشورهای در حال توسعه خواهد بود.
حدود یک سوم از سرطان هایی که در نهایت منجر به مرگ می شوند با آنچه می خوریم در ارتباط هستند .ارتباط بروز سرطان با مصرف برخی از #مواد غذایی به عنوان عوامل پیشگیری کننده یا بازدارنده بیانگر نقش کلیدی #تغذیه در ایجاد یا پیشگیری از سرطان می باشد.
عوامل تغذیه ای که سبب #پیشگیری از سرطان می شوند عبارتند از:
- آنتی اکسیدان ها: این مواد گروهی از ترکیبات در غذا هستند که رادیکال های آزاد(عامل ایجاد کننده سرطان) را از بین می برند.
مهم ترین آنتی اکسیدان ها روی، منیزیم، سلنیوم، ویتامین های A,E,C هستند.
منابع غذایی غنی از ویتامینc:
مرکبات، فلفل سبز، توت فرنگی، گوجه فرنگی و کلم بروکلی
#منابع غذایی غنی از #ویتامین E:
ذرت، مغزها، زیتون، سبزی های برگ سبز تیره، روغن های گیاهی و سبوس گندم
منابع غذایی غنی از #کاروتنوئیدها ( که پیش ساز ویتامین Aهستند ):
هویج، میوه های نارنجی رنگ، کدو حاوایی، طالبی، سبزی های برگ سبز تیره، کلم پیچ، اسفناج، ذرت، تخم مرغ، مرکبات، گوجه فرنگی، گریپ فروت و هندوانه
منابع غذایی غنی از سلنیوم:
مغرها (گردو، بادام، فندق، پسته، … ) ،ماهی و سایر غذاهای دریایی، قلوه، جگر و مخمرها
- فیبرهای غذایی: میوه ها و سبزی ها و غلات سبوس دارحاوی فیبر هستند و افزایش مصرف فیبر با کاهش بروز بسیاری از سرطان ها ارتباط دارد.
- اسید فولیک: ارتباط بین مصرف منابع غنی اسید فولیک مانند حبوبات، اسفناج و مرکبات با کاهش انواع سرطان ها ثابت شده است.
عوامل تغذیه ای که احتمال بروز سرطان را افزایش می دهند عباتند از:
چربی ها:
غذای پرچرب و مواد غذایی سرخ شده خطر ابتلا به انواع سرطان را بالا می برد. اسیدهای چرب اشباع و ترانس (در کیک، کلوچه ،رو غن های حیوانی، مارگارین، چیپس و … )خطرناک ترین چربی ها هستند.
نمک:
زیاده روی در مصرف نمک با افزایش احتمالی برخی سرطان ها همراه است.
گوشت:
زیاده روی در مصرف گوشت قرمز و گوشت های فرآوری شده با افزایش احتمال بروز سرطان ارتباط دارد.
روش های نامناسب تهیه و طبخ مواد غذایی:
پخت گوشت در حرارت بالا، فرآوری گوشت، اضافه کردن مواد شیمیایی و نگه دارنده به گوشت (سوسیس ،کالباس ،هات داگ ) و کنسرو کردن گوشت سبب تولید ترکیبات سرطان زا می شود.
چند توصیه ساده و کلی برای پیشگیری از سرطان:
۱-غذاها را به شکل سالم تهیه ،نگهداری و مصرف کنید:
-غذاهای فاسد شدنی را در یخچال نگهداری نمایید.
-غذاهای سوخته و نیم سوخته را مصرف نکنید.
-روش های صحیح پخت مثل بخارپز، آبپز و پختن ملایم را جایگزین سرخ کردن عمیق، سوزاندن و پخت طولانی نمایید.
۲-غذاهای کم چرب و کم نمک میل کنید.
۳-مصرف قند و شکر و شیرینی را کاهش دهید.
۴-افزایش مصرف روزانه میوه ها و سبزی ها در برنامه غذایی روزانه (حداقل پنج بار در روز)
-انتخاب میوه ها و سبزی های رنگی (سبز تیره و نارنجی)
-مصرف سبزی ها همراه با غذا، مصرف میوه ها به عنوان میان وعده
۵-وزن خود را ثابت نگه دارید و فعالیت بدنی منظم داشته باشید.
از اضافه وزن و لاغری مفرط بپرهیزید.
منبع:تغذیه و رژیم درمانی کراوس
ترجمه: شیما دهقان دهنوی-کارشناس تغذیه کلینیک بهکام